Bên trong không gian sống đặc biệt của nhạc sĩ Phạm Tuyên
Thứ tư, ngày 25/01/2023 10:53 AM (GMT+7)
Căn phòng nhỏ ngập tràn sách và những món đồ chơi thiếu nhi ở khu tập thể N2 phố Vạn Bảo (quận Ba Đình, Hà Nội) là nơi sinh sống của nhạc sĩ Phạm Tuyên, người kể lịch sử bằng âm nhạc, người nhạc sĩ của nhân dân.
Nhạc sĩ Phạm Tuyên sinh ngày 12/1/1930, ở tuổi "cửu thập cổ lai hy", người nhạc sĩ đã đi qua gần trọn thế kỷ vẫn mẫn tiệp, tinh anh, tai vẫn thính, mắt vẫn tinh, nước da vẫn hồng hào và tướng mạo vẫn phong độ. Cả cuộc đời dành trọn tình yêu cho âm nhạc, nhạc sĩ Phạm Tuyên đã sáng tác gần 700 tác phẩm, trong đó có hơn 200 bài hát dành cho thiếu nhi. Ông được ví như người kể lịch sử bằng âm nhạc, nhạc sĩ của nhân dân.
Ghé thăm căn phòng nhỏ tại khu tập thể N2 phố Vạn Bảo (quận Ba Đình, Hà Nội), chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước lối sống giản dị, gần gũi, ẩn chứa nhiều điều bất ngờ của nhạc sĩ Phạm Tuyên - "Cây đại thụ và cánh én tuổi thơ".
Xuất hiện cùng chị Phạm Hồng Tuyến – con gái út của nhạc sĩ Phạm Tuyên trong căn phòng nhỏ, người nhạc sĩ của nhân dân nở nụ cười rạng rỡ khi thấy chúng tôi tới thăm và chúc mừng sinh nhật tuổi 94 của ông.
Trong không gian ngập tràn sách và đồ chơi thiếu nhi, nhạc sĩ Phạm Tuyên cùng con gái út Phạm Hồng Tuyến tỉ mỉ lật từng trang bản thảo âm nhạc gần 700 ca khúc do chính tay ông ghi chép.
Nhạc sĩ Phạm Tuyên cho biết: "Năm nay, Tuyến làm tôi bất ngờ đó là phục chế lại tập nhạc gần 700 ca khúc tôi sáng tác từ năm 1949 cho đến mãi sau này. Tập nhạc này ngày xưa vì điều kiện bảo quản không được tốt, tôi cũng bận bịu với công việc ở Đài Tiếng nói Việt Nam nên sau này giấy bị mủn nát, bìa rách rời, chỉ bục tung ra… Tôi cứ nghĩ là không thể phục chế được vì nó tả tơi lắm rồi nhưng con gái đã làm được điều này. Lúc Tuyến mang tập nhạc của tôi đi phục chế mà không nói gì với tôi, tôi đi tìm không thấy nên hoảng hốt lắm".
Trong sự nghiệp sáng tác âm nhạc của ông, gia tài lớn nhất chính là tập nhạc gần 700 bài hát này. Vì thế, đối với ông, nó quý giá hơn mọi thứ trên đời.
Chị Phạm Hồng Tuyến - con gái út của nhạc sĩ Phạm Tuyên giới thiệu những giá trị văn học, báo chí và lịch sử của "Nam Phong tạp chí", do Phạm Quỳnh (cha của nhạc sĩ Phạm Tuyên) làm chủ bút kiêm chủ nhiệm.
Ở tuổi 94, nhạc sĩ Phạm Tuyên vẫn có thể chơi đàn piano.
Chia sẻ về sinh hoạt thường ngày của mình, nhạc sĩ Phạm Tuyên cho biết: "Tôi bắt đầu ra khỏi giường từ 5 giờ sáng. Ngày xưa, lúc còn khỏe, tôi thường tập thể dục 30 phút đến 45 phút rồi vệ sinh cá nhân, ăn sáng và đọc báo. Giờ đây, tuổi cao, sức yếu, không đi lại được như trước nên việc tập thể dục cũng khó khăn. Hàng ngày tôi luôn đọc sách báo và xem thời sự để cập nhật thông tin. Tôi thích sách nên ai tặng sách tôi thích lắm. Tôi vẫn duy trì thói quen ghi nhật ký hàng ngày. Gọi là ghi nhật ký nhưng kỳ thực là ghi những việc mình định làm, muốn làm… để nếu hôm nay ghi xong, mai có lỡ quên thì khi giở sổ ra vẫn nhớ được.".
Tên tuổi của nhạc sĩ Phạm Tuyên còn gắn bó với hàng trăm sáng tác nhạc thiếu nhi. Điển hình trong đó là bài hát: Đêm pháo hoa, Cô và mẹ, Cả tuần đều ngoan, Chiếc đèn ông sao, Hát dưới trời Hà Nội, Chú voi con ở bản Đôn... Trong ảnh, những món đồ chơi voi con được nhạc sĩ Phạm Tuyên trưng bày bên cạnh cây đàn piano. Được biết, hình tượng những chú voi con này rất giống lời bài hát Chú voi con ở bản Đôn nên ông tỏ ra vô cùng thích thú.
Nhạc sĩ Phạm Tuyên tâm sự thêm rằng, những bài hát thiếu nhi đối với ông rất quan trọng. Ngay cả khi ông được xét tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật với cụm tác phẩm âm nhạc thì ông đã bày tỏ "giá có thêm một vài bài hát thiếu nhi thì tốt". Và cuối cùng, trong cụm tác phẩm âm nhạc được xét tặng giải thưởng Hồ Chí Minh có bài hát "Tiến lên đoàn viên".
Nhà báo Tạ Bích Loan cũng nhắc nhở về những kỷ niệm gắn liền với các bài hát thiếu nhi của nhạc sĩ Phạm Tuyên. Nữ nhà báo kể rằng, trong Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ lần thứ I, lúc đầu BTC định chọn một bài hát của nhạc sĩ khác nhưng cuối cùng lại chọn bài "Gặp nhau giữa trời Thu Hà Nội" của nhạc sĩ Phạm Tuyên vì giai điệu gần gũi, ai cũng có thể hát và cầm tay nhau để nhảy theo nhịp bài hát. Bài hát đồng thời là biểu tượng của miền Nam thống nhất.
Các bạn thiếu nhi hát tặng chính những ca khúc do nhạc sĩ Phạm Tuyên sáng tác trong ngày sinh nhật lần thứ 94 của ông. "Ở tầm tuổi này, tôi không mong ước gì hơn ngoài sức khỏe, bình an cho bản thân và gia đình. Tôi khỏe mạnh thì con cháu đỡ lo lắng, yên tâm để công tác và cống hiến. Tôi cũng chúc cho nhà nhà, người người đón mùa Xuân mới thật tươi vui, đầm ấm", nhạc sĩ Phạm Tuyên chia sẻ.
Phạm Hưng
